تجربه کارکنان
در سالهای اخیر سازمانها دریافتهاند که تجربه کارمندان ارتباط مستقیمی با موفقیت کسب و کارشان دارد. به این معنی که هر چه کارمندان پر بازدهتر باشند موثرتر هستند و باعث رشد و پیشرفت سازمانها خواهند شد. این تجربه شامل تجربیات فرهنگی مثل نوع تعامل با همکاران و منابع انسانی میشود. در اصل، تجربه کاری کارکنان با تکنولوژی محل کار، تجربهی کارمندان نامیده میشود.
چه عاملهایی بر تجربه کارمندان دخالت دارند؟
عوامل مختلفی بر تجربه کارکنان دخالت دارند که در ادامه به توضیح مختصر هریک پرداختهایم.
تعامل با مدیریت
معمولا مهمترین و حائز اهمیتترین رابطه در تجربه کارمندان، رابطه مدیر و کارمند است. بر طبق تحقیقات گال آپ، به میزان هفتاد درصد رابطه میان کارمند و مدیر بر مشارکت کارمندان تاثیر گذار است. معمولا مدیرانی موفق میشوند که از این حقیقت آگاه هستند. آنها سعی میکنند همانند یک منتور و مربی به کارمندان خود اشتیاق دهند و در نهایت باعث افزایش بازدهی آنان میشوند.
تعاملات تیمی
افزایش اعتماد پذیری در کارمندان میتواند تاثیر زیادی در پیشبرد اهداف سازمانها داشته باشد. هر چه فعالیت گروهی موثر در سازمانها بیشتر شود، سبب افزایش تعاملات کارمندان با همدیگر میشود که باعث ایجاد خلاقیت و نوآوری خواهد شد. معمولا، کارمندان در کنار یکدیگر بیشتر میتوانند فعالیت داشته باشند و امنیت روانی بیشتری را تجربه خواهند کرد.
تعاملات کارمندان با شرکت
هر چه مدیران بتوانند راههای ارتباطی میان کارمندان با مدیر را بیشتر کنند، در این مسیر موفقتر عمل میکنند. برای مثال، گردهماییها میتواند گزینه بسیار مناسبی باشند. در این جلسات کارمندان و مدیران به سوالات همدیگر پاسخ میدهند و در کارمندان این حس پدیدار میشود که نظرات آنها برای سازمان مهم است.
چرخه عمر کارمندان
چرخه عمر کارمندان اتفاقاتی است که آنها به صورت متوالی در سازمان به آن مواجه هستند. بعضی از شرکتها این چرخه را سفر کارمند نامیدهاند که در ادامه به صورت جامع در مورد آن سخن خواهیم گفت. این سفر کارمندان دارای هفت مرحله بوده که شامل جذب داوطلبان، استخدام آنها، آنبردینگ، همچنین گزینش برای نقش خاص، انجام وظایف، پیشرفت یا ترفیع و خروج از شرکت است.
دلیل اهمیت تجربه کارکنان
معمولا کسب و کارها همه روزه در حال ریسک کردن هستند تا در بازار رقابتی این روزها دوام بیاورند. بنابراین، برای عقب نماندن از قافله، نیازمند کارمندان سختکوش، با اراده، پر استعداد و آگاه هستند. مدیران اگر بتوانند یک استراتژی خوب برای تجربه کارمندان ایجاد نمایند، سبب مشارکت همه جانبه آنان در سازمانها خواهند شد. معمولا، کارمندان فعال سودآورتر و سازندهتر هستند. از طرفی، نادیده گرفتن تجربه کارمندان سبب دور شدن آنان از فضای سازمانها شده و باعث عقب گرد کلی شرکتها میشود. این نکته را یادآور میشویم که سازمانها برای استخدام کارمندان هزینه هنگفتی را پرداخت میکنند و با توجه به سایتهای جدید، کارمندان ناراضی خیلی راحتتر میتوانند نظرات منفی خود را منتشر نمایند.
تجربه دیجیتال کارکنان
دنیای امروز، دنیای تکنولوژی است. بر طبق تحقیقات انجام شده از 100 مدیر IT، نشان داده است که 78٪ کارمندان برای ارتباط با دیگران از ابزارهای دیجیتال استفاده میکنند. معمولا تمام کارمندان به این فناوری وابسته شدهاند. در کل، تمام افراد از مدیران گرفته تا رانندههای تاکسی برای اطلاع از اخبار روز دنیا، باید از فضای دیجیتال استفاده نمایند. بنابراین، بخش عظیمی از تجربه کاری روزانه کارمندان به تکنولوژی وابسته است و برای تعاملات با سایرین به اجبار باید از آن استفاده کنند. در واقع، تجربه دیجیتال کارمندان به تجربه کارمندان از کار با ابزار دیجیتال گفته میشود. بر طبق نظر سنجی دیجیتالی کارمندان که در سال 2021 صورت پذیرفت، نشان داده شد که کارمندانی که از برنامهها(اپلیکیشنها) کاربردی در سازمانها رضایت دارند، معمولا دو برابر بیشتر به ماندن در محل کارشان علاقمند هستند.
مدیریت تجربه کارکنان
تمام کارمندان از مدیران خود انتظاراتی دارند که اگر برآورده نشود، موجب نارضایتی آنان خواهد شد. این میزان از نارضایتی باعث کاهش انگیزه آنان شده و تعهد کارمندان به شرکت را از بین میبرد و در نتیجه عملکرد ضعیفی از خود نشان خواهند داد. بنابراین، ایجاد یک تجربه رضایتبخش برای کارمندان به عنوان اساسیترین عوامل پیشرفت سازمانها بر شمرده شده است. مدیران به شرطی میتوانند از کارمندان خود انتظار عملکرد عالی داشته باشند که انتظارات کارمندان را برآورده کرده باشند.
چنانچه قبل از استخدام به آنان وعدههای زیادی مانند تعطیلات آخر هفته یا استخدام رسمی را دادهاید، مهم است که به وعدههای خود و قولهایی که دادهاید، پایبند باشید. اگر به تعهدات خود عمل نکنید، اعتماد کارمندان را از دست میدهید و در نهایت منجر به کاهش کیفیت کار کارمندان خواهد شد. پس، یکی از اصول مدیریت تجربه کارمندی، پایبندی به تعهدات مدیران نسبت به کارمندان است. انجام خواستههای کارمندان سبب ایجاد اشتیاق در آنان و تاثیر مثبتی برای سازمان در پیش دارد. این روش یکی از استراتژیهای کلیدی برای پایداری سازمانها به شمار میرود.
اهمیت نقشه سفر کارکنان
یکی دیگر از ابزارهای کلیدی مدیریت تجربه کارمندی، نقشه سفر کارمندی است. این نقشه شامل همه مراحل تعاملات کارمندان با شرکتها است. معمولا از روزهای ابتدایی استخدام کارمندان شروع شده و تا اتمام همکاری آنها با شرکت ادامه دارد. در این نقشه تمام انتظارات و نیازهای کارمندان نشان داده میشود و به مدیران اجازه میدهد تا نقاط ضعف خود را شناسایی نمایند. مدیران با تحلیل نقشه سفر کارکنان به خوبی با انتظارات کارمندان آشنا میشوند و برایشان قابل درک خواهد شد. به این صورت، مدیران میتوانند برای جلب رضایت کارمندان خود اقدام نمایند و محیطی کارآمد را برای سازمان رقم بزنند. روشهای مختلفی برای ترسیم این نقشه وجود دارد مانند جلسات نظرسنجی یا گفتگوهای رودررو. به این صورت خواهید توانست برنامههایی برای بهبود تجربه کارکنان طراحی نمایید.
مراحل نقشه سفر کارکنان
برای ترسیم نقشه سفر کارکنان لازم است مراحلی را به صورت گام به گام پیش ببرید که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
ترسیم پرسونا کارکنان
برای آنکه نقشه سفر کارکنان را خوبی درک کنید، لازم بوده پرسونا کارکنان را ترسیم نمایید. در واقع شما باید خودتان را به جای کارمندان تصور کرده تا نیازهای واقعی آنان را درک کنید. این پرسونا شامل موارد مختلفی مانند انگیزهها و آرزوها، همچنین توصیف پایهای از شخصیت آنان و مهارت هایشان است.
تعیین نیازها، انتظارات کارمندان
در این مرحله میبایست مشخص کنید که نیازهای اصلی کارمندان چیست و آنها چه انتظاراتی میتوانند از مدیر خود داشته باشند. در اصل، باید مشخص کنید اصلا این انتظارات چرا شکل گرفتهاند. آیا انتظارات کارمندان منطقی است یا خیر. شما باید بتوانید به تمام این ابهامات پاسخ دهید و به دنبال انتظارات کارمندان خود بگردید و آنان را آشکار نمایید.
تعریف MOT ها یا لحظات حقیقت
این مرحله که با نام لحظات حقیقت شناخته میشود در مورد تجربیات کلی کارمندان میباشد. این تجربه کارمندان میتواند مثبت باشد یا منفی. این همان نقطهای است که صحت انتظارات کارمندان را مشخص میکند و معلوم میشود کدامشان منطقی و کدام غیر منطقی است. برای مثال، اگر به کارمندی وعده داده شده که در صورت موفقیت آمیز بودن پروژهای که در دست دارد، یک جایزه به او اعطا شود. بنابراین، مدیر تحقق این وعده را مساوی با تجربه مثبت و موفق کارمند میداند.
تعریف اقدامات و پروژههای بهبود
وقتی نقشه سفر کارمندان به کلی طراحی گردید، این سفر کارکنان در دستان شما قرار دارد و میتوانید متوجه شوید موارد تاثیرگذار کدامند و باید چه اقداماتی انجام شود.
جمع بندی تجربه کارکنان
تحقیقات و پژوهشهای علمی نشان میدهد که عوامل مختلفی بر مدل تجربه کارکنان و عملکرد آنان تاثیرگذار میباشد. بهبود سلامت روانی و فیزیکی کارمندان و فضای کاری مناسب، همچنین ارتقای ارتباطات داخلی سازمانها میتواند باعث بهبودی تجربه کارمندان شود. نتیجه همه اینها، بازدهی بیشتر کارمندان خواهد بود و باعث مشارکت بیشتر آنها در فعالیتهای سازمانی میشود.
در پایان این راهنما، سعی نمودیم یک جمعبندی کامل در مورد تجربه کارکنان چیست، داشته باشیم. تمام شواهد نشان میدهد عناصر مختلفی مانند رضایت شغلی باعث پیشرفتهای بسیاری و موقعیتهای خارقالعادهای را در اختیار مدیران قرار میدهد. در اتمام باز هم تاکید میکنیم بهبود شرایط کاری و فرهنگ سازمانی قادر است انگیزه و عملکرد کارمندان را بیشتر و بهتر نماید.
سوالات متداول تجربه کارکنان
برای بهبود تجربه کارکنان چه کاری میتوان انجام داد؟
مدیران با ارائه فرصتهای شغلی و انعطاف بیشتر در ساعات کاری یا فرهنگ سازمانی پشتیبانی کننده میتواند به این هدف دست یابند.
چگونه از نظرات کارکنان برای بهبود محیط کار استفاده کنیم؟
با ارسال پیشنهادها و شکایتها و برگزاری نشستهای بازخورد و همچنین اهمیت به نظرات کارمندان در تصمیمگیریها میتوان به بهبود محیط کار کمک کرد.
برای بهبود توازن بین کار و زندگی شخصی کارکنان چه باید کرد؟
برای دستیابی به این توازن میتوان از مرخصی پایان هفته یا کار از راه دور و ارائه ساعات کاری انعطافی استفاده نمود.