کارمندان بومرنگ
مفهوم کارمند بومرنگی که به کارکنانی اطلاق میشود که پس از ترک سازمان به آن بازمیگردند، نخستین بار توسط آنجلا هیل مطرح شد. این اصطلاح به دلیل شباهت این افراد به وسیله بازی بومرنگ که پس از پرتاب به دست پرتابکننده بازمیگردد، انتخاب شده است. استخدام مجدد کارکنان سابق، که زمانی امری غیرمعمول به حساب میآمد، امروزه در بسیاری از سازمانها مورد توجه قرار گرفته است. هرچند این رویکرد مزایای متعددی از جمله کاهش هزینههای جذب و آموزش نیروی جدید و بهرهمندی از تجربه و دانش کارکنان سابق را به همراه دارد، اما در عین حال چالشهایی همچون دلایل ترک قبلی و تأثیر آن بر عملکرد آتی فرد و همچنین تأثیر این تصمیم بر انگیزه سایر کارکنان را نیز مطرح میکند. بنابراین، تصمیمگیری در مورد استخدام مجدد کارمندان بومرنگی نیازمند بررسی دقیق مزایا و معایب آن و سنجش شرایط هر سازمان است.
تعریف کارکنان بومرنگی
کارمندان بومرنگ، همانند یک بومرنگ که پس از پرتاب به دست پرتابکننده بازمیگردد، افرادی هستند که پس از ترک یک شرکت، مجدداً به آن باز میگردند. این پدیده در دنیای کار امروزی رو به افزایش است و دلایل مختلفی مانند تغییرات شغلی، جستجوی فرصتهای جدید و یا حتی دلایل شخصی میتواند به این بازگشت منجر شود. اگرچه بازگشت چنین کارمندانی ممکن است برای برخی جذاب به نظر برسد، اما این موضوع دارای جوانب مثبت و منفی است که نیازمند بررسی دقیق و همه جانبه است. تصمیمگیری در مورد استخدام مجدد کارمندان بومرنگ، نیازمند ارزیابی دقیق دلایل ترک قبلی، تغییرات رخ داده در فرد و همچنین تطابق او با اهداف و فرهنگ سازمان است.
مزایا و معایب کارمندان بومرنگ
کارمندان بومرنگ، افرادی هستند که پس از ترک یک سازمان، مجدداً به آن بازمیگردند. این پدیده در دنیای کار امروزه رو به افزایش است و دلایل مختلفی مانند تغییرات شغلی، جستجوی فرصتهای جدید و یا حتی دلایل شخصی میتواند به این بازگشت منجر شود. استخدام مجدد این افراد میتواند هم مزایایی داشته باشد و هم معایبی. در ادامه به بررسی هر یک از این موارد میپردازیم:
مزایای استخدام کارمندان بومرنگ
آشنایی با فرهنگ سازمانی: کارمندان بومرنگ به دلیل تجربه قبلی، با فرهنگ سازمانی، ارزشهای پیشنهادی کارمند و رویههای شرکت به خوبی آشنا هستند و به سرعت میتوانند خود را با محیط کار تطبیق دهند.
- فرایند جذب، استخدام و آموزش کارمندان جدید، هزینههای زیادی را برای سازمان به همراه دارد. اما در مورد کارمندان بومرنگ، به دلیل آشنایی قبلی با کار و سازمان، این هزینهها به حداقل میرسد.
- کارمندان بومرنگ معمولاً به دلیل تجربه قبلی، از دانش و مهارتهای لازم برای انجام وظایف خود برخوردار هستند و میتوانند به سرعت به سطح مورد انتظار سازمان دست یابند.
- این افراد معمولاً با همکاران قبلی خود ارتباط خوبی دارند و میتوانند به سرعت شبکههای ارتباطی خود را در سازمان احیا کنند.
- بازگشت کارمندی که قبلاً سازمان را ترک کرده، میتواند نشاندهنده تغییر نگرش او نسبت به سازمان باشد و احتمال افزایش تعلق سازمانی او را در آینده افزایش دهد.
- کارمندان بومرنگ به دلیل تجربه قبلی، با محصولات و مشتریان سازمان به خوبی آشنا هستند و میتوانند در ارائه خدمات بهتر به مشتریان نقش موثری ایفا کنند.
معایب استخدام کارمندان بومرنگ
- مهمترین سوال این است که چرا این فرد قبلاً سازمان را ترک کرده است و نتوانستیم نگهداشت نیرو داشته باشیم؟ اگر دلایل ترک او مربوط به مشکلات شخصی یا حرفهای باشد، ممکن است در آینده نیز تکرار شود.
- ممکن است از زمان ترک کارمند، تغییرات قابل توجهی در سازمان رخ داده باشد که با انتظارات او همخوانی نداشته باشد.
- بازگشت کارمندی که قبلاً موقعیت او را فرد دیگری اشغال کرده است، ممکن است در بین همکاران حسادت و نارضایتی ایجاد کند.
- برخی از کارمندان ممکن است احساس کنند که بازگشت کارمند بومرنگ، فرصتهای پیشرفت آنها را محدود میکند.
- اگر دلایل ترک کارمند مربوط به مشکلات عملکردی او باشد، ممکن است پس از بازگشت نیز همین مشکلات تکرار شود.
نکاتی برای افزایش شانس موفقیت بکارگیری کارکنان بومرنگی
استخدام مجدد کارمندان بومرنگ زمانی موفق خواهد بود که به صورت دوجانبه و با در نظر گرفتن منافع هر دو طرف صورت پذیرد. این بازگشت نباید از سر اجبار یا نیازهای کوتاهمدت سازمان باشد، بلکه باید بر پایه توافقی استوار باشد که در آن منافع بلندمدت سازمان در اولویت قرار گیرد. در واقع، این تصمیم باید به گونهای اتخاذ شود که هم به نفع سازمان بوده و هم به رشد و توسعه فرد کمک کند. تنها در صورتی که این شرایط فراهم باشد، میتوان انتظار داشت که کارمند بومرنگ به عضوی ارزشمند و پایدار در تیم تبدیل شود.
سوالات مصاحبه برای کارمندان بومرنگ
مصاحبه با کارمندان بومرنگ فرصتی است تا درک عمیقتری از دلایل ترک و بازگشت آنها به سازمان داشته باشید. این سوالات به شما کمک میکنند تا تصمیم آگاهانهتری در مورد استخدام مجدد آنها بگیرید.
- درباره دلایل ترک قبلی خود بیشتر توضیح دهید. (چرا تصمیم گرفتید سازمان را ترک کنید؟ چه عواملی در این تصمیمگیری موثر بودند؟)
- در مدت زمانی که از سازمان خارج بودید، چه تجربیات جدیدی کسب کردید؟ (چه مهارتها و دانش جدیدی به دست آوردید؟ چه دستاوردهایی داشتید؟)
- چرا تصمیم گرفتید به سازمان بازگردید؟ (چه چیزی شما را به بازگشت ترغیب کرد؟ چه تغییراتی در سازمان رخ داده است که برای شما جذاب است؟)
- چه انتظاری از نقش جدید خود در سازمان دارید؟ (چه اهدافی را برای خود در نظر گرفتهاید؟ چگونه میتوانید به موفقیت تیم کمک کنید؟)
- اگر دوباره تصمیم به ترک سازمان بگیرید، چه عواملی میتواند بر این تصمیم تاثیر بگذارد؟ (چه انتظاراتی دارید که سازمان برای حفظ شما برآورده کند؟)
- آیا در مدت زمانی که از سازمان خارج بودید، با همکاران قبلی خود در ارتباط بودهاید؟ (چگونه این ارتباطات بر تصمیم شما برای بازگشت تاثیر گذاشته است؟)
- آیا در طول مدت حضور قبلی خود در سازمان، موضوعات حلنشدهای وجود داشت؟ (چگونه به این موضوعات نگاه میکنید؟ آیا این موضوعات بر تصمیم شما برای بازگشت تاثیر گذاشتهاند؟)
- چه چیزی باعث میشود که فکر کنید این بار در سازمان ماندگار خواهید بود؟ (چه تضمینی وجود دارد که این بار شرایط متفاوت خواهد بود؟)
دلایل مخالفت با استخدام مجدد کارمندان سابق
برخی سازمانها و مدیران با دیدگاهی محتاطانه به موضوع استخدام مجدد کارمندان سابق مینگرند. آنها معتقدند که ترک داوطلبانه سازمان نشان از عدم تعهد و وفاداری کارمند به سازمان است و دادن فرصت دوباره به این افراد، میتواند به انگیزه و وفاداری کارکنانی که در شرایط سخت و محدودیتها به سازمان پایبند ماندهاند، لطمه بزند. همچنین، این دسته از مدیران نگران آن هستند که پذیرش مجدد کارمندان سابق، پیامی مبنی بر بیخطر بودن ترک سازمان ارسال کند و باعث شود سایر کارکنان نیز برای دنبال کردن فرصتهای بهتر، سازمان را ترک کنند. در واقع، آنها معتقدند که باز کردن درهای بازگشت به روی کارمندان سابق، ممکن است به ایجاد یک فرهنگ سازمانی نامطلوب منجر شود که در آن کارکنان احساس کنند میتوانند بدون عواقب جدی سازمان را ترک کرده و در صورت نیاز به آن بازگردند.
سخن آخر
تصمیمگیری در خصوص استخدام مجدد کارکنانی که قبلاً سازمان را ترک کردهاند، یک تصمیم استراتژیک پیچیده است که نیازمند ارزیابی دقیق و جامع است. این تصمیم باید بر اساس مجموعهای از عوامل از جمله فرصتهای بالقوهای که این افراد میتوانند برای سازمان به ارمغان آورند و تهدیدهایی که ممکن است با خود همراه داشته باشند، اتخاذ شود. عواملی همچون دلایل ترک قبلی، تغییرات رخ داده در سازمان و فرد، و تأثیر این تصمیم بر روحیه و انگیزه سایر کارکنان، همگی باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند. در واقع، استخدام مجدد کارمندان سابق، یک سرمایهگذاری است که باید با چشمانداز بلندمدت سازمان و با در نظر گرفتن تمام جوانب آن، مورد ارزیابی قرار گیرد.
سوالات متداول
چه کسی اولین بار اصطلاح کارمند بومرنگی را به کار برد؟
آنجلا هیل، اولین کسی بود که اصطلاح “کارمند بومرنگی” را در یکی از مقالات خود به کار برد. او این اصطلاح را به دلیل شباهت بازگشت این افراد به سازمان، به حرکت بومرنگی که پس از پرتاب به دست پرتابکننده باز میگردد، تشبیه کرد.
چرا سازمانها به استخدام مجدد کارمندان سابق علاقهمند هستند؟
سازمانها دلایل مختلفی برای استخدام مجدد کارمندان سابق دارند که از جمله آنها میتوان به کاهش هزینههای جذب و آموزش نیروی جدید، افزایش بهرهوری، کاهش زمان تطبیق و بهرهمندی از ارتباطات قوی این افراد اشاره کرد.
چه عواملی باعث میشود یک سازمان به استخدام مجدد کارمندان سابق فکر کند؟
عوامل متعددی در تصمیمگیری برای استخدام مجدد کارمندان سابق نقش دارند. از جمله این عوامل میتوان به کمبود نیروی کار متخصص، تغییرات در استراتژی سازمان و تغییر نگرش کارمند اشاره کرد.