قدردانی کارکنان؛ تضمینی برای کاهش جابجایی نیرو

یکی از مواردی که باید در تمام سازمان‌ها و مجموعه‌های کاری به‌منظور ایجاد انگیزه و روحیه مثبت پیگیری و توجه شود، قدردانی کارکنان است. زمانی که مدیران و کارکنان، دستاوردها و تلاش‌های یک فرد را در سازمان مشاهده می‌کنند، باید بهترین روش قدردانی از کارکنان را مطابق علاقه او انجام دهند. متاسفانه اکثر مجموعه‌های کاری از فرهنگ قدردانی در سازمان دور هستند و از مزیت‌ها و فواید آن بی‌نصیب مانده‌اند. با توجه به این موضوع که نسل جدید کارمندان با دنیای ارتباطات آشنا هستند و از آن چیزی که در سازمان‌های قدردان نسبت به فعالیت‌های موثر کارکنان می‌گذرد، آگاه هستند، بهتر است شما نیز قدردانی سازمانی را به‌منظور رسیدن به رضایت شغلی و ایجاد ارتباطات صمیمی و دوستانه انجام دهید. در ادامه مطلب به بررسی تمام آن چیزی که باید از ابراز قدردانی از کارکنان بدانید، می‌پردازیم.

مفهوم قدردانی از کارکنان

قدردانی شامل کارها و روش‌های ساده‌ای است که اهمیت مشارکت کارکنان در توسعه کسب‌وکار و احترام و توجه به عملکرد آن‌ها را نشان می‌دهد. قدردانی کارکنان درواقع به‌رسمیت شناختن تلاش‌های کارمندان و مشارکت موثر آن‌ها در روند کارهای سازمانی به‌شمار می‌رود که ممکن است ازطریق روش‌های مختلف و همچنین کانال‌های غیررسمی، دوستانه و یا رسمی انجام شود. این کار، نشان‌دهنده درک و توجه کارفرمایان و همچنین همکاران نسبت به ارزشمندبودن فعالیت‌ها و عملکرد یک کارمند است که با تاثیرات مثبتی همراه است.

اهمیت فرهنگ قدردانی در سازمان

در گذشته، دیدگاه مدیران و کارفرمایان نسبت به قدردانی از کارکنان، محدود و در برخی موارد غیرضروری بود؛ این درحالی است که امروزه شاهد تاثیرات رواج فرهنگ قدردانی در سازمان و مجموعه‌های کاری مختلف هستیم که فضایی صمیمانه و قابل اعتماد را برای رسیدن به پیشرفت و نتایج مطلوب فراهم می‌کند. نتایج تحقیقات انجام شده بر روی نقش قدردانی کارکنان نشان‌دهنده این موضوع مهم است که حدود 60 درصد از کارکنانی که از آن‌ها قدردانی شده است، نسبت به انجام بهتر کارهای محوله به احساس مسئولیت و اعتماد بیشتری رسیده‌اند. ایجاد اعتماد مثبت نسبت به سازمان و اعضای تیم، کاهش استرس و احساسات منفی و همچنین بهبود عملکرد و توانایی تصمیم‌گیری از اصلی‌ترین اثرات فرهنگ قدردانی سازمانی به‌شمار می‌رود که محیط کار را خلاق، سالم و پویا می‌کند.

فواید قدردانی کارکنان

حالا که با مفهوم و ضرورت قدردانی از کارکنان آشنا شدید، نوبت آن رسیده است که فواید قدردانی کارکنان را نیز بدانید. برخی از اصلی‌ترین مزایای قدردانی سازمانی به شرح زیر است:

• روابط بین‌فردی را بهتر و سالم‌تر می‌کند و انگیزه کارکنان را برای همدلی، همکاری و پویایی بالا می‌برد.
• انتقال احساس ارزشمندبودن به کارکنان باعث افزایش روحیه مثبت در آن‌ها می‌شود که درنتیجه شاهد تلاش‌های صادقانه آن‌ها برای توسعه تیم کاری خواهید بود.
• ایجاد فضای کاری مثبت و با حس خوب همان چیزی است که با رواج فرهنگ قدردانی از کارمندان به‌دست می‌آورید.
• بدون شک، کارمندانی که تعهد سازمانی دارند و فعال در افزایش بهره‌وری و سود نهایی موثر هستند؛ این درحالی است که می‌توانید با قدردانی همیشگی از کارکنان شاهد افزایش مشارکت و انگیزه آن‌ها باشید.
• با قدردانی می‌توانید عملکرد کارکنان را نسبت به انجام وظایفشان بهبود بخشید.
• بررسی‌ها نشان داده است که قدرانی و توجه به نقش موثر کارکنان، در کاهش غیبت‌ها و مرخصی آن‌ها نقش دارد. این امر باعث حفظ سرمایه انسانی و کاهش هزینه‌های مرتبط با استعفا و جابجایی کارکنان می‌شود.
• با رواج فرهنگ قدردانی در سازمان می‌توانید کارکنان خود را به عالی‌ترین حامیان برندتان تبدیل کنید که حتی خارج از شرکت و سازمان نیز برای معرفی و پرزنت برند شما تلاش می‌کنند. همین سبب می شود برند کارفرمایی قوی تر و بهتری داشته باشید.

مدل های مختلف قدردانی سازمانی

برای پاسخ به این سوال که چگونه قدردانی کنیم، ابتدا باید به مدل قدردانی و جایگاه شخصی که قرار است از او تجلیل شود، توجه داشته باشید. به‌طور کلی می‌توان مدل‌های قدردانی در محیط کاری را به سه دسته کلی تقسیم کرد، ازجمله:

قدردانی مدیر از کارمند

زمانی که مدیر مجموعه شاهد اثرگذاری یکی از کارمندان در رسیدن به بهبود عملکرد کلی و یا موفقیت‌های هدف‌گذاری شده است، از کارمند خود برای تلاش‌هایش تقدیر می‌کند.

قدردانی همکار از همکار

زمانی که تیم کاری به موفقیت قابل‌توجهی می‌رسد که ماه‌ها برای آن تلاش کرده است، از همکاری که بیشترین زحمت را کشیده و نقش پررنگ‌تری در این مسیر داشته است، تقدیر می‌شود. برای این کار تمام همکاران با ترجیح یکی از روش های قدردانی از کارکنان، از زحمات همکار خود تشکر می‌کنند.

قدردانی کارمند از مدیر

زمانی که کارمندان تصمیم می‌گیرند از تصمیمات و نحوه مدیریت کارفرمای خود تقدیر کنند و از او بخاطر تلاش‌هایش در ایجاد فضایی پویا و مناسب برای کارمندان تشکر کنند، درواقع قدردانی کارمند از مدیر صورت گرفته است.

روش های قدردانی از کارکنان

حالا که مدل‌های مختلف قدردانی در محیط کاری را متوجه شدید، می‌توانیم به سوال چگونه قدردانی کنیم، پاسخ دهیم. برای ابراز قدردانی از کارکنان، راه‌ها و روش‌های متنوعی پیش‌رویتان قرار دارد که برای انتخاب آن باید به سطح تقدیر و همچنین روحیه فردی که قرار است از او قدردانی شود، توجه کنید. روش های قدردانی از کارکنان بهتر است با چاشنی خلاقیت و صمیمت همراه باشد تا از دیدن لبخند رضایت و خوشحالی بر چهره فرد موردنظر لذت ببرید. برخی از رایج‌ترین  راه های قدردانی در محیط سازمانی به شرح زیر است:

 یادداشت دست نویس

برای بهره‌مندی از فواید قدردانی کارکنان در سطح کوچک اما موثر، می‎توانید یک یادداشت دست‌نویس یا پیام الکترونیکی برای فرد موردنظر ارسال کنید. این پیام بهتر است با جملات صمیمانه همراه باشد تا تاثیر بیشتری در خوشحالی فرد ایجاد کند. به‌عنوان مثال برای او بنویسید که کارت تو عالی بود یا تو کار بسیار متفاوتی انجام دادی که همه را شگفت‌زده کرده است. قدردانی مکتوب، ارزش زیادی دارد؛ چراکه درعین ماندگاری در انتقال احساسات بهتر عمل می‌کند.

ترتیب دادن جلسه ارائه دستاوردهای کاری

جلسات دوره‌ای برای شرح دستاوردهای کارکنان ترتیب دهید و در آن جلسه از کارمندی که بهترین عملکرد را داشته است در جمع دیگر همکاران تقدیر کنید. توصیه می‌شود در ارائه دستاوردهای فرد موردنظر به جزئیات کار و تلاش‌های او نیز توجه کنید و صرفا به کلی‌گویی بسنده نکنید.

 بهبود شرایط کاری

یکی از جذاب‌ترین روش های قدردانی از کارکنان که بدون شک با خوشحالی فرد موردنظر همراه است، بهبود شرایط کاری او است. برای این منظور می‌توانید با توجه به الویت‌های و نیازهای او، کارهای مختلفی انجام دهید، مانند:

• تجهیزات کامپیوتر او را برای راحتی انجام کارهایش ارتقا دهید.
• لوازم و تجهیزات کاری مجهزتری در اختیارش بگذارید.
• برای سفرهای کاری پیش‎رو، یک روز استراحت درنظر بگیرید.
• اگر قرار است برای رفتن به ماموریت کاری با هواپیما سفر کند، بلیط درجه یک برای او رزرو کنید.
• و…

حضور خانواده کارکنان در مراسم قدردانی

ابراز قدردانی از کارکنان در حضور خانواده و دوستان نزدیک او، علاوه بر تقدیر با احساس غرور و رضایت همراه است. مشارکت خانواده در جلسات تقدیر کارمندان، حس خوبی توام با احترام به عزیزان او ایجاد می‌کند که فراموش‌نشدنی خواهد بود.

 اعطای نقش تخصصی

اگر در این زمینه که چگونه قدردانی کنیم، دچار سردرگمی هستید و می‌خواهید سطح بالاتری از تقدیر را به کارمندتان ارائه کنید، بهتر است به فکر اعطای نقش تخصصی یا اصطلاحا منتور به او باشید. به این شکل درکنار قدردانی از فرد موردنظر، حوزه تخصصی او را به‌رسمیت شناخته‌اید و حس با ارزش بودن به او می‌دهید. به‌عنوان مثال می‌توانید آموزش سازمانی برای تخصص‌ها و مهارت‌های بخشی از حوزه کاری را به او بسپارید و شرایطی برای آموزش دانسته‌هایش به همکاران یا نیروهای جدید فراهم کنید.

دعوت به صبحانه یا ناهار

دعوت به صبحانه یا ناهار در بیرون از محل کار، از دیگر روش‌های قدردانی کارکنان به‌شمار می‌رود که در ایجاد صمیمیت و همدلی بیشتر موثر است. برای این کار فقط به قدردانی از کارمندتان و آشنایی با علایق و سرگرمی‌های او توجه کنید و کمتر به صحبت‌های کاری بپردازید.

همان‌طور که اشاره شد، برای تقدیر از کارکنان، روش‌های بسیار زیادی وجود دارد که هرکدام از آن‌ها با تاثیرات مختلفی همراه هستند؛ به این شکل، ممکن است یک روش قدردانی برای دو کارمند، متفاوت عمل کند و تاثیرات یکسانی نداشته باشد. برای بهره‌مندی از فواید قدردانی کارکنان باید به‌صورت ویژه و منحصربه‌فرد به روحیه، علاقه و الویت‌های او توجه داشته باشید.

تفاوت بین پاداش و قدردانی

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در ابراز قدردانی از کارکنان باید درنظر بگیرید، تفاوت بین پاداش و قدردانی است. این دو مقوله در اکثر موارد با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند؛ درحالی که دارای مفهوم کاملا متفاوتی هستند. قدردانی نوعی تحسین و تشکر برای تلاش‌ها و دستاوردهای مثبت یک کارمند محسوب می‌شود که می‌تواند از طریق راه‌های مختلفی صورت گیرد. درحالی که پاداش یک امتیاز قابل تشخیص و قابل لمس است که هزینه و رسمیت بیشتری دارد؛ به این معنی که در اکثر موارد پاداش‌ها درکنار حقوق و رفاهیات کارکنان ارائه می‌شوند. به‌عنوان مثال، مرخصی بیشتر، پاداش مالی، هماهنگی سفر، دادن هدایای نفیس و … پاداش محسوب می‌شوند. درحالی که قدردانی روشی است که با هزینه و رسمیت کمتری همراه است و نوعی تقدیر از فرد بخاطر فعالیت‌های مثبتش به‌شمار می‌رود. آشنایی با تفاوت بین پاداش و قدردانی به شما در تصمیم‌گیری و انتخاب بهترین و مناسب‌ترین روش کمک می‌کند.

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی تمام آن چیزی که باید از قدردانی کارکنان، اهمیت و روش‌های مختلف آن بدانید، پرداختیم. اگر به رواج فرهنگ قدردانی در سازمان اهمیت می‌دهید، بدون شک این سوال ذهن شما را به خود مشغول کرده است که چگونه قدردانی کنیم؟ خبر خوب این است که روش‌های مختلفی برای قدردانی از کارکنان وجود دارد. که برای انتخاب بهترین گزینه فقط باید به روحیه و ترجیحات فردی که قرار است از او تقدیر شود، توجه داشته باشید. توصیه می‌شود از تاثیرات مثبت و مزایای فراوان قدردانی و تقدیر کارکنان برای ایجاد محیط کاری پویا، خلاق و متعهد بهره‌مند شوید.